သတင်း မီဒီယာ ဥပဒေ
(၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ဥပဒေအမှတ်
၁၂။)
၁၃၇၅ ခုနှစ်၊ တပေါင်းလဆန်း ၁၄ ရက်
(၂၀၁၄ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၄ ရက်)
ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်သည် ဤဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းလိုက်သည်။
အခန်း (၁)
အမည်နှင့် အဓိပ္ပာယ် ဖော်ပြချက်
၁။
ဤဥပဒေကို သတင်း မီဒီယာ ဥပဒေ ဟု ခေါ်တွင်စေရမည်။
၂။
ဤဥပဒေတွင် ပါရှိသောစကားရပ်များသည် ဖော်ပြပါအတိုင်း အဓိပ္ပာယ် သက်ရောက် စေရမည်
-
(က)
သတင်းမီဒီယာ ဆိုသည်မှာ သတင်းရှာဖွေခြင်း၊ ရယူခြင်း၊ ပိုင်ဆိုင်ခြင်း၊ မှတ်တမ်း
တင်ခြင်း၊ သတင်း အချက်အလက်များကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာခြင်း၊ ဖြန့်ချိခြင်း အစရှိသည် တို့ကို
စာ၊ အသံ၊ အရုပ်၊ ရုပ် သံ၊ ကိန်းဂဏန်း အချက်အလက်၊ ရုပ်ပုံဒီဇိုင်း စသည့် အသွင်သဏ္ဌာန်များ
အသုံးပြုကာ၊ ပုံနှိပ်မီဒီယာ၊ ရုပ်သံလွှင့် မီဒီယာ၊ အယ်ဒီတာ တာဝန်ယူမှုရှိသော အင်တာနက်မီဒီယာ
သို့မဟုတ် အခြား နည်းလမ်းများဖြင့် လုပ် ကိုင်သည့် အများပြည်သူဆိုင်ရာ ပြန်ကြားဆက်သွယ်ရေး
လုပ်ငန်းများကိုဆိုသည်။
(ခ)
သတင်း မီဒီယာသမား ဆိုသည်မှာ သတင်းမီဒီယာနှင့် စပ်လျဉ်းသော လုပ်ငန်း တစ်ရပ်ရပ်
လုပ်ကိုင်သူကို ဆိုသည်။
(ဂ)
ကောင်စီ ဆိုသည်မှာ ဤဥပဒေနှင့်အညီ ဖွဲ့စည်းသော မြန်မာနိုင်ငံသတင်းမီဒီယာ ကောင်စီကို
ဆိုသည်။
(ဃ)
သတင်း ထုတ်လွှင့်ပြသခြင်း ဆိုသည်မှာ အသံဖြင့်ဖြစ်စေ၊ စာဖြင့်ဖြစ်စေ၊ ရုပ်ပုံဖြင့်
ဖြစ်စေ အများပြည်သူအား ထုတ်လွှင့်ပြသခြင်းကို ဆိုသည်။
(င)
သတင်းစာ ဆိုသည်မှာ နေ့စဉ်ဖြစ်ပျက်နေသော ပြည်တွင်း ပြည်ပသတင်းများ၊ ယင်း တို့နှင့်
စပ်လျဉ်းသော ရေးသားဖော်ပြမှုများကို ပုံမှန်ဖြန့်ချိသော ထုတ်ဝေစာကို ဆိုသည်။
(စ)
သတင်းထောက် ဆိုသည်မှာ သတင်းအချက်အလက်များ ရှာဖွေရယူ၍ သတင်း မီဒီယာ တစ်ခုခုသို့
ပေးပို့သူကို ဆိုသည်။
(ဆ)
စာနယ်ဇင်း ဆိုသည်မှာ သတင်းမီဒီယာလုပ်ငန်းကို အချိန်မှန် ဖြစ်စေ၊ အချိန်ကာလ မသတ်မှတ်ဘဲ
ဖြစ်စေ လုပ်ကိုင်လျက် သတင်း၊ ဝတ္ထု၊ ဆောင်းပါး၊ ကဗျာ၊ ကာတွန်း၊ ရုပ်ပုံ၊ ဓာတ်ပုံ၊ သရုပ်ဖော်ပုံ
စသည်တို့ကို ရုပ်သံလွှင့်နည်းပညာဖြင့် ဖြစ်စေ၊ အင်တာနက်နည်းပညာဖြင့် ဖြစ်စေ၊ အခြားနည်းပညာ
တစ်ရပ်ရပ်ဖြင့် ဖြစ်စေ ဖော်ပြထားသော စာအုပ်၊ စာစောင်၊ သတင်းစာ၊ ဂျာနယ်၊ မဂ္ဂဇင်း စသည့်
ထုတ်ဝေစာ တို့ကို ဆိုသည်။
(ဇ)
သတင်း အေဂျင်စီ ဆိုသည်မှာ ပြည်တွင်းပြည်ပမှ သတင်းများကို စုဆောင်းရယူ၍ နည်းတစ်မျိုးမျိုးဖြင့်
မီဒီယာများသို့ အခကြေးငွေဖြင့်ဖြစ်စေ၊ အခကြေးငွေ မယူဘဲ ဖြစ်စေ ဖြန့်ဝေပေးသည့် လုပ်ငန်း၊
ကော်ပိုရေးရှင်း၊ ကုမ္ပဏီ သို့မဟုတ် အဖွဲ့အစည်းကို ဆိုသည်။
(ဈ)
စိစစ်ခြင်း ဆိုသည်မှာ စာနယ်ဇင်း တစ်ခုခုတွင် ပါဝင်သည့် အကြောင်းအရာများကို ပုံနှိပ်ခြင်း
မပြုမီ ဖြတ်တောက်ခြင်း၊ ဖယ်ရှားခြင်း၊ တားမြစ်ခြင်း၊ ပိတ်ပင်ခြင်း တို့ကို ဆိုသည်။
(ည)
ဝန်ကြီးဌာန ဆိုသည်မှာ ပြည်ထောင်စု အစိုးရ
ပြန်ကြားရေးဝန်ကြီးဌာနကို ဆိုသည်။
အခန်း (၂)
ရည်ရွယ်ချက်များ
၃။
ဤဥပဒေ၏ ရည်ရွယ်ချက်များမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည် -
(က)
နိုင်ငံတော်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်နှင့်အညီ နိုင်ငံသားတိုင်း
လွတ်လပ်စွာ ရေးသား ထုတ်ဝေဖြန့်ချိခွင့် ရှိသည့် သတင်းမီဒီယာ လုပ်ငန်းများ ဖြစ်ပေါ်စေရန်၊
(ခ)
သတင်း မီဒီယာလုပ်ငန်းသည် စတုတ္ထမဏ္ဍိုင် အဖြစ် ပီပြင်စွာ ရပ်တည်နိုင်စေရန်၊
(ဂ)
သတင်းမီဒီယာ သမားများ၏ ရပိုင်ခွင့်နှင့် လွတ်လပ်ခွင့်များ အပြည့်အဝ ရရှိစေရန်၊
(ဃ)
သတင်းမီဒီယာ သမားများ လိုက်နာရမည့် တာဝန်၊ ကျင့်ဝတ်၊ စည်းကမ်းနှင့် ကျင့်စဉ်များကို
ဆိုင်ရာလုပ်ငန်း၊ အဖွဲ့အစည်းများ အတွင်း သတ်မှတ်ရေးဆွဲရန်၊
(င)
နိုင်ငံသားတိုင်း၏ သတင်း သိပိုင်ခွင့်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးရန်၊
(စ)
သတင်း မီဒီယာတစ်ခုခုတွင် ရေးသားဖော်ပြ ထုတ်လွှင့်မှု တစ်ရပ်ရပ်နှင့် စပ်လျဉ်း၍
တစ်စုံတစ်ယောက်၏ တိုင်ကြားချက်၊ အငြင်းပွားချက်များကို နှစ်ဖက် ညှိနှိုင်း ဖြေရှင်းသော
နည်းလမ်းဖြင့် ကြေအေးပြေငြိမ်း စေရန်။
အခန်း(၃)
သတင်းမီဒီယာသမားများ၏ ရပိုင်ခွင့်များ
၄။
သတင်းမီဒီယာသမားများသည် -
(က)
ဥပဒေပြုရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေးနှင့် တရားစီရင်ရေး ဆိုင်ရာတို့၏ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်
မှုများကို ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေနှင့်အညီ လွတ်လပ်စွာ ဝေဖန်၊ ထောက်ပြ၊ အကြံပြု ရေးသားခွင့်
ရှိသည်။
(ခ)
နိုင်ငံသားတိုင်း သိခွင့်ရှိသော သတင်းအချက်အလက်များနှင့် သဘောထား အမြင်များကို
ကျင့်ဝတ် စည်းကမ်းနှင့်အညီ စုံစမ်း၊ ဖော်ထုတ် ရေးသားခွင့်နှင့် သတင်းထုတ်လွှင့်ခွင့်တို့
ရှိသည်။
(ဂ)
နိုင်ငံသားတစ်ဦး၏ အခွင့်အရေး ဆုံးရှုံးမှုဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကို ဖော်ထုတ်
ရေးသားခွင့် ရှိသည်။
(ဃ)
သက်ဆိုင်ရာ ဌာန၊ အဖွဲ့အစည်းက သတ်မှတ်ထားသော စည်းကမ်းနှင့်အညီ အစိုးရရုံး၊ ဌာန၊
အဖွဲ့အစည်းများတွင် သတင်းအချက်အလက် ရယူခွင့်၊ နေရာထိုင်ခင်း ရခွင့်နှင့် ဝင်ထွက်သွားလာခွင့်တို့
ရှိသည်။
၅။
သတင်း မီဒီယာ လုပ်ငန်း၏ ထုတ်ဝေစာသည် စိစစ်ခြင်းမှ ကင်းလွတ်ခွင့် ရှိသည်။
၆။
သတင်းမီဒီယာ သမား တစ်ဦးသည် -
(က)
ဥပဒေတစ်ရပ်ရပ်အရဖြစ်စေ၊ အာဏာပိုင် အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်ရပ်ကဖြစ်စေ အမိန့် ညွှန်ကြားချက်ဖြင့်
လုံခြုံရေးအဆင့်အတန်း သတ်မှတ်ထားသော စာရင်းဇယား၊ ဓာတ်ပုံ၊ မှတ်တမ်း ရေးသားချက်များမှ
အပ အများပြည်သူ သိခွင့်ရှိသော သတင်း အချက်အလက်များကို သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများထံမှ
တောင်းယူ ကြည့်ရှုခွင့် ရှိသည်။
(ခ)
အများပြည်သူ၏ ရန်ပုံငွေဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသော အစိုးရ မဟုတ်သည့် အသင်း၊ အဖွဲ့၊
လုပ်ငန်းများမှ သတင်း အချက်အလက်များကို ပုဒ်မခွဲ (က) ပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်နှင့်အညီ တောင်းယူ
ကြည့်ရှုခွင့်ရှိသည်။
၇။
သတင်းမီဒီယာသမား တစ်ဦးသည် စစ်မက်ဖြစ်ပွားရာ ဒေသ၊ အရေးအခင်း၊ အဓိကရုဏ်း၊ အများပြည်သူ
ဆန္ဒပြရာ နေရာဒေသတို့၌ သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိ အဖွဲ့အစည်းက သတ်မှတ်ထား သော စည်းကမ်းများနှင့်အညီ
သတင်းရယူစဉ်တွင် -
(က)
လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်း တစ်ရပ်ရပ်၏ ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ သတင်း မှတ်တမ်း
စသည့် သတင်းရယူခြင်းနှင့် သက်ဆိုင်သော ကိရိယာများကို သိမ်းယူ ခံရခြင်းနှင့် ဖျက်ဆီးခံရခြင်းတို့မှ
ကင်းလွတ်စေ ရမည်။
(ခ)
လုံခြုံရေးဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းများရှိက ယင်းတို့၏ ကာကွယ်စောင့်ရှောက်မှုကို တောင်းခံခွင့်
ရှိစေရမည်။
၈။
သတင်းမီဒီယာသမား တစ်ဦးသည် -
(က)
ကျင့်ဝတ်နှင့်အညီ မိမိအမည်ကို ထုတ်ဖော် ပြောဆို၍ သတင်းရယူရမည်။ သို့ရာတွင် အများပြည်သူနှင့်
သက်ဆိုင်သော ကိစ္စရပ်များဖြစ်သည့် ပြည်သူ့ုကျန်းမာရေး၊ ပြည်သူ တို့၏ ဘေးကင်းလုံခြုံရေးနှင့်
သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်တို့ကို ထိခိုက်စေနိုင်သော ကိစ္စ ရပ်များ၊ ဥပဒေပြုရေး၊ အုပ်ချုပ်ရေး၊
တရားစီရင်ရေးနှင့် လူမှုစီးပွားရေးဆိုင်ရာ ဆောင်ရွက်ချက်များတွင် မမှန်မကန်ဆောင်ရွက်မှုများ၊
အကျင့်ပျက်ခြစားမှုများကို ဖော်ထုတ်ရန် မဖြစ်မနေစုံစမ်းရမည့် သတင်းဖြစ်ပါက သတ်မှတ်ချက်များနှင့်အညီ
သက်ဆိုင်ရာ အယ်ဒီတာ၏ ခွင့်ပြုချက်ဖြင့် အမည်မဖော်ပြဘဲ စုံစမ်းခွင့်ရှိပြီး ထိုသို့ ဆောင်ရွက်ခဲ့ကြောင်းကို
ဖော်ပြပေးရမည်။
(ခ)
ဤဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက် တစ်ရပ်ရပ်ဖြင့် အရေးယူခံရသော အမှုတွင်တရားရုံး၏ အမိန့်အရ
မဟုတ်ဘဲ သတင်းမီဒီယာဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းသုံး ပစ္စည်းများကို သိမ်းဆည်း ခြင်း၊ ချိပ်ပိတ်ခြင်းနှင့်
ဖျက်ဆီးခြင်းတို့မှ ကင်းလွတ်ခွင့် ရရှိစေရမည်။
အခန်း (၄)
သတင်းမီဒီယာသမားများ လိုက်နာရမည့် တာဝန်နှင့်
ကျင့်ဝတ်များ
၉။
သတင်းမီဒီယာသမား တစ်ဦးသည် အောက်ပါ ကျင့်ဝတ် စည်းကမ်းများကို လိုက်နာရန် တာဝန်ရှိသည်
-
(က)
သတင်းတိုင်း အချက်အလက် တိကျမှန်ကန်စေရန်နှင့် တတ်နိုင်သမျှ ပြည့်စုံစေရန် စိစစ်ခြင်း၊
(ခ)
တိကျမှန်ကန်မှု မရှိသော သတင်းကို ဖော်ပြမိ၍ ပြင်ဆင်ရန် လိုအပ်ပါက ပုံနှိပ်မီဒီယာ
ဖြစ်လျှင် ပြင်ဆင်ချက်ကို ထင်ရှားသော စာမျက်နှာ၌ လည်းကောင်း၊ အခြား မီဒီယာ ဖြစ်လျှင်
အနီးစပ်ဆုံးအချိန်၌ လည်းကောင်း အမြန်ဆုံး ဖော်ပြခြင်း၊
(ဂ)
တရားရုံးတွင် စစ်ဆေးဆဲ အမှုများနှင့် စပ်လျဉ်း၍ သတင်း ဖော်ပြရာတွင် တရားရုံးက
ပြစ်မှုထင်ရှား စီရင်ခြင်း မပြုသမျှ ကာလပတ်လုံး တရားစွဲဆို ခံရသူအား အပြစ်ကင်းစင်သူ
အဖြစ် မှတ်ယူခြင်းနှင့် တရားရုံးအား မထိမဲ့မြင်ပြုရာ ရောက်သော သတင်း ဝေဖန်ချက်မျိုးကို
ဖော်ပြခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ခြင်း၊
(ဃ)
သတင်းဓာတ်ပုံနှင့် အရုပ်အသံများ ဖော်ပြရာတွင် နည်းပညာ တစ်ရပ်ရပ် အသုံးပြု၍ မလျှော်ကန်သော
ပြုပြင် ပြောင်းလဲခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ခြင်း၊
(င)
သတင်း ဝေဖန်ချက်၊ အာဘော်နှင့် ဆောင်းပါး ရေးသားခြင်းမှတစ်ပါး သတင်း ရေးသားသူ၏
ထင်မြင်ယူဆချက်၊ အာဘော် လုံးဝ မပါရှိစေခြင်း၊
(စ)
တစ်ပါးသူပိုင်ဆိုင်သည့် ဉာဏဆိုင်ရာ ပစ္စည်းများကို ခွင့်ပြုချက်မရဘဲ ကူးယူဖော်ပြခြင်းမှ
ရှောင်ကြဉ်ခြင်း၊
(ဆ)
အများပြည်သူ၏ အကျိုးစီးပွားနှင့် စပ်ဆိုင်သည့် သတင်းရေးသားခြင်း မဟုတ်လျှင်
ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦး၊ အဖွဲ့အစည်း တစ်ခု၏ ဂုဏ်သိက္ခာကို တမင် ထိခိုက်စေသော အရေးအသားနှင့်
လူ့အခွင့်အရေးကို ထိခိုက်စေသော အရေးအသားမျိုး ဖော်ပြခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ခြင်း၊
(ဇ)
ဇာတိ၊ ကိုးကွယ်ရာဘာသာ၊ လူမျိုးတစ်မျိုးကို အကြောင်းပြု၍ ပဋိပက္ခ ဖြစ်စေ နိုင်သော
လှုံ့ဆော်ရေးသားမှုမှ ရှောင်ကြဉ်ခြင်း၊
(ဈ)
မြန်မာနိုင်ငံသတင်းမီဒီယာကောင်စီ က ထုတ်ပြန်သည့် ကျင့်ဝတ်နှင့် စည်းကမ်းများ
ကို လိုက်နာခြင်း။
အခန်း (၅)
သတင်း မီဒီယာလုပ်ငန်း ထူထောင်ခြင်း
၁၀။
သတင်း မီဒီယာလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်လိုသူသည် အောက်ပါ နည်းလမ်းတစ်ရပ်ရပ်အရ လုပ်ငန်းထူထောင်ခွင့်
ရှိသည် -
(က)
တည်ဆဲမြန်မာနိုင်ငံကုမ္ပဏီများအက်ဥပဒေအရ အများနှင့်မသက်ဆိုင်သော ကုမ္ပဏီ ကို
ဖြစ်စေ၊ အများနှင့်သက်ဆိုင်သော ကုမ္ပဏီကိုဖြစ်စေ ဖွဲ့စည်း၍ တည်ထောင် လုပ်ကိုင်ခြင်း၊ ဖက်စပ်ကုမ္ပဏီကို ဖြစ်စေ ဖွဲ့စည်း၍ လုပ်ငန်းထူထောင်ခြင်း၊
(ခ)
တည်ဆဲမြန်မာနိုင်ငံသားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဥပဒေ သို့မဟုတ် နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု
ဥပဒေအရ လုပ်ငန်းထူထောင်ခြင်း၊
၁၁။
သတင်းမီဒီယာလုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်လိုသူသည် လုပ်ငန်းအမျိုးအစားအလိုက် သက်ဆိုင်ရာ
ဥပဒေနှင့်အညီ လုပ်ငန်းအသိအမှတ်ပြုလက်မှတ် သို့မဟုတ် လုပ်ငန်းလိုင်စင်ရယူရမည်။
အခန်း (၆)
ကောင်စီ ဖွဲ့စည်းခြင်းနှင့် လုပ်ငန်းတာဝန်များ
၁၂။
ကောင်စီသည် စာနယ်ဇင်းသမားများနှင့်စပ်လျဉ်း၍ ဤဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့်အညီ လွတ်လပ်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်သည့်
တစ်ခုတည်းသော အဖွဲ့အစည်း ဖြစ်သည်။
၁၃။
နိုင်ငံတော် သမ္မတသည် ဤဥပဒေပါ ရည်ရွယ်ချက်နှင့် လုပ်ငန်းတာဝန်များကို ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် အောက်ပါ အဖွဲ့အစည်းများမှ ပုဂ္ဂိုလ်များ
ပါဝင်သော မြန်မာနိုင်ငံသတင်း မီဒီယာကောင်စီကို အမိန့်ကြော်ငြာစာ ထုတ်ပြန်၍ ဖွဲ့စည်းပေးရမည်
-
(က)
ကောင်စီဝင်များ အဖြစ် နိုင်ငံတော်သမ္မတက အဆိုပြုသည့် ကိုယ်စားလှယ်တစ်ဦး၊ ပြည်သူ့လွှတ်တော်နှင့် အမျိုးသားလွှတ်တော် ဥက္ကဋ္ဌတို့က
အဆိုပြုသည့် ကိုယ်စားလှယ် တစ်ဦးစီ၊
(ခ)
သတင်းမီဒီယာသမားများ၊ သတင်း အေဂျင်စီများ၊ ပုံနှိပ် ထုတ်ဝေသူများ၊ စာရေးဆရာများ၊
ကဗျာဆရာများ၊ ကာတွန်း ရုပ်ပြဆရာများက သတ်မှတ် အချိုးအစားအလိုက် အဆိုပြုသည့် ကိုယ်စားလှယ်များ၊
(ဂ)
လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး၊ စာပေယဉ်ကျေးမှု၊ ဥပဒေရေးရာ၊ သိပ္ပံနှင့် နည်းပညာဆိုင်ရာ
အသိပညာရှင်၊ အတတ်ပညာရှင်များ ပါဝင်သည့် လူထုအဖွ့ဲအစည်းများက ရွေးချယ်သည့် ကိုယ်စားလှယ်များ၊
(ဃ)
ကောင်စီဝင် ဦးရေကို အနည်းဆုံး (၁၅) ဦး မှ အများဆုံး (၃၀) ဦး အထိ သတ်မှတ် ပေးရမည်။
၁၄။
(က) ကောင်စီ ဥက္ကဋ္ဌ၊ ဒုတိယ ဥက္ကဋ္ဌများ၊
အတွင်းရေးမှူး၊ တွဲဖက် အတွင်းရေးမှူးများကို ကောင်စီဝင်များထဲမှ အများဆန္ဒအရ ရွေးချယ်
တင်မြှောက်ရမည်။
(ခ)
ပုဒ်မခွဲ (က) အရ ရွေးချယ်တင်မြှောက်သည့် ကောင်စီပုဂ္ဂိုလ်များ၏ အမည် စာရင်းကို
ခန့်အပ်တာဝန် ပေးနိုင်ရေးအတွက် နိုင်ငံတော် သမ္မတထံ တင်ပြရမည်။
၁၅။
(က) ကောင်စီဝင်တစ်ဦး၏ သက်တမ်း (၁)ကြိမ်သည်
ရွေးချယ်တင်မြှောက်ခံရသည့် နေ့မှစ၍ သုံးနှစ် ဖြစ်သည်။
(ခ)
ကောင်စီဝင်တစ်ဦးသည် သက်တမ်း နှစ်ကြိမ်ထက်ပို၍ တစ်ဆက်တည်း ဆောင်ရွက် ခွင့် မရှိစေရ။
၁၆။
ကောင်စီဝင်တစ်ဦးသည် အောက်ဖော်ပြပါအကြောင်း တစ်ရပ်ရပ်ကြောင့် ကောင်စီဝင် အဖြစ်မှ
ရပ်စဲသည် -
(က)
မိမိ သဘော ဆန္ဒအရ နှုတ်ထွက်ခြင်း၊
(ခ)
ကောင်စီဝင် တစ်ဦးဦးက သတင်းမီဒီယာ သမားများ လိုက်နာရမည့် တာဝန်နှင့် ကျင့်ဝတ်များကို
တမင် ဖောက်ဖျက်ခြင်းကြောင့် သော်လည်းကောင်း၊ ကောင်စီဝင်၏ လုပ်ငန်း တာဝန်များကို ကျေပြွန်စွာ
ထမ်းဆောင်နိုင်မှု မရှိခြင်းကြောင့် သော်လည်း ကောင်း၊ ကောင်စီက သတ်မှတ်ထားသော စည်းကမ်းများကို
တမင် ချိုးဖောက်မှု တစ်ခုခုကြောင့် ဆက်လက်တာဝန်ပေးရန် မသင့်လျှင် သော်လည်းကောင်း ကောင်စီဝင်များ၏
သုံးပုံနှစ်ပုံ ထောက်ခံ တင်ပြချက်အရ နိုင်ငံတော် သမ္မတက ရာထူးမှ ရပ်စဲခြင်း၊
(ဂ)
အကျင့် သိက္ခာ ပျက်ပြားရာရောက်သည့် ပြစ်မှု ပြစ်ဒဏ် တစ်မျိုးမျိုး အပြစ်ပေး
ခံရခြင်း၊
(ဃ)
ရူးသွပ်ခြင်း သို့မဟုတ် ကွယ်လွန် အနိစ္စရောက်ခြင်း။
၁၇။
ကောင်စီ၏ လုပ်ငန်းတာဝန်များမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်သည် -
(က)
သတင်းမီဒီယာကို စောင့်ကြည့်ခြင်းနှင့် အရည်အသွေး မြှင့်တင်ပေးခြင်း၊
(ခ)
သတင်းမီဒီယာလုပ်ငန်းသုံးပစ္စည်းများ ပြည်ပမှ တင်သွင်းရာတွင် အဆင်ပြေချောမွေ့
စေရေးအတွက် သက်ဆိုင်ရာ အစိုးရဌာနများနှင့် ညှိနှိုင်းခြင်း၊
(ဂ)
သတင်းမီဒီယာ ဆိုင်ရာ အလုပ်ရုံ ဆွေးနွေးပွဲများ၊ ဟောပြောပွဲများ ကျင်းပရန် စီစဉ်ခြင်း၊
(ဃ)
သတင်းဆိုင်ရာ ထူးချွန်သူများကို ဆုချီးမြှင့်ရေးအတွက် စာနယ်ဇင်းအဖွဲ့အစည်း များနှင့်
ညှိနှိုင်း ဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(င)
သတင်း မီဒီယာလုပ်ငန်း တိုးတက်ရေး အတွက် စီမံချက်များ ရေးဆွဲဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(စ)
လိုအပ်သည့် အချိန်တိုင်း သတင်း ထုတ်ပြန်ခြင်း၊
(ဆ)
ပြည်သူများ သတင်းမှန် သိခွင့်ရရှိရေး အတွက် အစိုးရဌာန၊ အစိုးရအဖွဲ့အစည်း၊ လူထုအခြေပြုအဖွဲ့အစည်းများတွင်
သတင်းထုတ်ပြန်ရေး တာဝန်ခံ တစ်ဦး သတ်မှတ် ထားရှိရေးအတွက် ကောင်စီက ညှိနှိုှု်င်း ဆောင်ရွက်ခြင်း၊
(ဇ)
မိမိ လုပ်ငန်းဆောင်ရွက်မှု အခြေအနေနှင့် ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်များကို နိုင်ငံတော်
သမ္မတထံ တစ်နှစ်လျှင် တစ်ကြိမ် မပျက်မကွက် အစီရင်ခံခြင်း။
၁၈။
ကောင်စီသည် မိမိ၏လုပ်ငန်းတာဝန်များကို ဆောင်ရွက်ရာတွင် လိုအပ်သော ကော်မတီများ
ကို ဖွဲ့စည်းပြီး ယင်းတို့၏ လုပ်ငန်းတာဝန်များကို သတ်မှတ်ပေးနိုင်သည်။
အခန်း (၇)
ရန်ပုံငွေနှင့် ထောက်ပံ့ရေး
၁၉။
ကောင်စီသည် မိမိလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်နိုင်ရန် အောက်ပါ ရငွေများဖြင့် ရန်ပုံငွေ
ထူထောင်ရမည် -
(က)
ပြည်ထောင်စု အစိုးရအဖွဲ့မှ ထောက်ပံ့ငွေ၊
(ခ)
ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပ စေတနာရှင်များ၏ လှူဒါန်းငွေများ၊
(ဂ)
နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းများ၊ အစိုးရ မဟုတ်သော အဖွဲ့အစည်းများက ထောက်ပံ့ ကူညီမှုများ၊
(ဃ)
သတင်းမီဒီယာလုပ်ငန်းများ၏ ထည့်ဝင်ငွေများ။
၂၀။
ကောင်စီသည် မိမိ ထူထောင်ထားသည့် ရန်ပုံငွေများကို ထိန်းသိမ်းခြင်း၊ စာရင်းပြုစုခြင်း၊
ပြည်ထောင်စု စာရင်းစစ်ချုပ်ရုံး၏ စစ်ဆေးမှု ခံယူခြင်း၊ ငွေစာရင်း ဆိုင်ရာနှင့် ရန်ပုံငွေ
သုံးစွဲခြင်း ဆိုင်ရာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းများ သတ်မှတ်ခြင်း တို့ကို ဆောင်ရွက်ရမည်။
အခန်း (၈)
အရေးယူခြင်း
၂၁။
နစ်နာသော ဌာန၊ အဖွဲ့အစည်း သို့မဟုတ် ပုဂ္ဂိုလ်သည် သတင်းမီဒီယာသမား တစ်ဦးက ပုဒ်မ ၉ တွင် ပြဋ္ဌာန်းထားသည့် တာဝန်နှင့် ကျင့်ဝတ်သိက္ခာ
တစ်ရပ်ရပ်ကို ချိုးဖောက်ကြောင်း ယူဆလျှင် ရှေးဦးစွာ ကောင်စီသို့ တိုင်ကြားနိုင်သည်။
၂၂။
ကောင်စီသည် ပုဒ်မ ၂၁ အရ တိုင်ကြားချက်ကို လက်ခံရရှိပါက နှစ်ဖက်တွေ့ဆုံ ညှိနှိုင်း
ဖြေရှင်းခြင်း ဆိုင်ရာ နည်းဥပဒေများ၊ လုပ်ထုံးလုပ်နည်း ပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့်အညီ ဆောင်ရွက်ရမည်။
၂၃။
ပုဒ်မ ၂၂ အရ ကောင်စီ၏ ရှေ့မှောက်တွင် ညှိနှိုင်း ဖြေရှင်းရာ၌ ပြေလည်မှု မရှိပါက
တိုင်ကြားသူ သို့မဟုတ် ကျေနပ်မှု မရှိသူသည် သက်ဆိုင်ရာ တရားရုံးတွင် ဥပဒေနှင့်အညီ တရားစွဲဆို
နိုင်သည်။
၂၄။
ပုဒ်မ ၆၊ ပုဒ်မခွဲ (က) အရ အများပြည်သူသိခွင့်ရှိသော သတင်းအချက်အလက်များကို တောင်းယူကြည့်ရှုရာတွင်
ငြင်းဆန်ခြင်း၊ အချိန်ဆွဲခြင်း သို့မဟုတ် သတင်းယူသူအား နှောင့်ယှက်ခြင်းတို့ မဖြစ်စေရန်
သက်ဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူက စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးရမည်။
အခန်း (၉)
ပြစ်မှုနှင့် ပြစ်ဒဏ်များ
၂၅။
(က) မည်သည့် သတင်း မီဒီယာသမား မဆို
ပုဒ်မ ၉ ပုဒ်မခွဲ(ခ) ပါ တာဝန်နှင့် ကျင့်ဝတ်ကို ကျူးလွန်ကြောင်း ပြစ်မှုထင်ရှား စီရင်ခြင်း
ခံရလျှင် ထိုသူကို ငွေဒဏ် အနည်းဆုံး ကျပ်တစ်သိန်းမှ အများဆုံး ကျပ်သုံးသိန်း အထိ ချမှတ်ရမည်။
(ခ)
မည်သည့် သတင်း မီဒီယာသမား မဆို ပုဒ်မ ၉၊ ပုဒ်မခွဲ (ဃ)၊ ပုဒ်မခွဲ (စ) နှင့် ပုဒ်မခွဲ (ဆ) တို့ပါ တာဝန်နှင့် ကျင့်ဝတ်
တစ်ရပ်ရပ်ဖြင့် ပြစ်မှု ကျူးလွန်ကြောင်း ပြစ်မှုထင်ရှား စီရင်ခြင်း ခံရလျှင် ထိုသူကို
ငွေဒဏ် အနည်းဆုံး ကျပ်သုံးသိန်းမှ အများဆုံး ကျပ်တစ်ဆယ်သိန်း အထိ ချမှတ်ရမည်။
၂၆။
မည်သည့် သတင်းမီဒီယာသမား မဆို ပုဒ်မ ၉၊ ပုဒ်မခွဲ (ဇ) ပါ တားမြစ်ချက်ကို ချိုးဖောက်ခဲ့လျှင်
တည်ဆဲဥပဒေ တစ်ရပ်ရပ်ဖြင့် အရေးယူခြင်းခံရမည်။
အခန်း (၁၀)
အထွေထွေ
၂၇။
ကောင်စီဝင်များသည် ဤဥပဒေအရ ပေးအပ်သော တာဝန်ကို ထမ်းဆောင်ချိန်တွင် ရာဇသတ်ကြီး
ဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၁ အရ ပြည်သူ့ဝန်ထမ်း ဖြစ်သည်ဟု မှတ်ယူရမည်။
၂၈။
ကောင်စီသည် မိမိ၏ လုပ်ငန်းတာဝန်များ ဆောင်ရွက်ရာတွင် ရုံးလုပ်ငန်း ဆိုင်ရာ နေ့စဉ်
လုပ်ငန်း တာဝန်များကို ဆောင်ရွက်နိုင်ရေး အတွက် ရုံးအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်း၍ လိုအပ်သော အရာထမ်းနှင့်
အမှုထမ်းများကို ခန့်အပ်တာဝန်ပေးနိုင်သည်။
၂၉။
ဥပဒေအရ တားမြစ် ပိတ်ပင်ထားပြီး ပြစ်မှုဖြင့် အရေးယူ ခံရသည့် သတင်းစာ၊ ဂျာနယ်၊
စာစောင် စသည့် မီဒီယာဆိုင်ရာ ပစ္စည်းများကို ရှာဖွေ သိမ်းဆည်းရာတွင် ပြစ်မှုဆိုင်ရာ
ကျင့်ထုံး ဥပဒေနှင့်အညီ ဆောင်ရွက်ရမည်။
၃၀။
ပုဒ်မ ၂၅ အရ တရားစွဲဆို လျှောက်ထားရန် ရှိက -
(က)
သက်ဆိုင်ရာ အစိုးရဌာန၊ အစိုးရအဖွဲ့အစည်း၏ တာဝန်ပေးအပ်ခြင်းခံရသူ တစ်ဦးဦး က တရားရုံးသို့
တိုက်ရိုက် လျှောက်ထား စွဲဆိုရမည်။
(ခ)
ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦး ဖြစ်ပါက တရားရုံးသို့ တိုက်ရိုက် လျှောက်ထား စွဲဆိုနိုင်သည်။
၃၁။
(က) ဤဥပဒေ အာဏာမတည်မီက တည်ဆဲဥပဒေ
တစ်ရပ်ရပ်အရ တည်ထောင်ထား သော မီဒီယာလုပ်ငန်းသည် သတ်မှတ်သည့် သက်တမ်းကုန်သည် အထိ ဆောင်ရွက်ခွင့်
ရှိသည်။
(ခ)
သက်တမ်း ကုန်ဆုံးပြီး ဆက်လက်၍ လုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်လိုပါက သတ်မှတ်သည့် နည်းလမ်းများနှင့်အညီ
သက်တမ်းတိုး၍ ဆက်လက်လုပ်ကိုင်ခွင့်ရှိသည်။
၃၂။
၁၉၆၂ ခုနှစ်၊ ပုံနှိပ်သူများနှင့်ထုတ်ဝေသူများ မှတ်ပုံတင်ဥပဒေအရ ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့်
လွတ်လပ်စွာ ရေးသား ထုတ်ဝေခွင့်ကို ကန့်သတ်တားမြစ်သော အမိန့်များ၊ ညွှန်ကြားချက်များ၊
အမှာစာများနှင့် ထုတ်ပြန်ချက်များသည် ဤဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့် ဆန့်ကျင်သမျှ
ပျက်ပြယ်သည်ဟု မှတ်ယူရမည်။
၃၃။
ဤဥပဒေပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များကို အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ရာတွင် -
(က)
ဝန်ကြီးဌာနသည် ကောင်စီနှင့် ညှိနှိုင်းပြီး ပြည်ထောင်စု အစိုးရအဖွဲ့၏ သဘောတူညီချက်ဖြင့်
လိုအပ်သော နည်းဥပဒေများ၊ စည်းမျဉ်းနှင့် စည်းကမ်းများကို ထုတ်ပြန် နိုင်သည်။
(ခ)
ဝန်ကြီးဌာနနှင့် ကောင်စီတို့သည် လိုအပ်သော အမိန့်ကြော်ငြာစာ၊ အမိန့်၊ ညွှန်ကြားချက်နှင့်
လုပ်ထုံး လုပ်နည်းများကို ထုတ်ပြန်နိုင်သည်။
ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော် ဖွဲ့စည်းပုံ
အခြေခံဥပဒေအရ ကျွနု်ပ်လက်မှတ် ရေးထိုးသည်။
ပုံ
သိန်းစိန်
နိုင်ငံတော်သမ္မတ
ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်