ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံ၏ နိုင်ငံရေးအကြပ်အတည်းသည် ပိုမိုနက်ရှိုင်းပြီး ကျယ်ပြန့်လာနေသည်ဟု ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ် Noeleen Heyzer က တနင်္လာနေ့တွင် ပြုလုပ်ခဲ့သည့် ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံတွင် တင်ပြ ပြောဆိုခဲ့သည်ဟု သိရသည်။
.
Noeleen Heyzer က သူမအနေဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အထူးကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် တာဝန်ယူပြီး ၆ လအတွင်း ပဋိပက္ခများသည် လေးနက်ပြီး ကျယ်ပြန့်လာသည်ဟု ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။
.
အဆိုပါအခြေအနေသည် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး အရေးအပေါ်အခြေအနေများအနက် တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်နေပြီး ဘက် ပေါင်းစုံ အကြပ်အတည်းများသည် နိုင်ငံတစ်ဝှမ်းရှိ ပြည်တွင်းရွှေ့ပြောင်းဒုက္ခသည် တစ်သန်းကျော်ကို ပြင်းထန်သော ဒေသတွင်းနှင့် နိုင်ငံတကာ သက်ရောက်မှုများ ရှိစေကြောင်း ၎င်းက ထောက်ပြခဲ့သည်။
.
မွတ်ဆလင် ရိုဟင်ဂျာ တစ်သန်းခန့်သည် အိမ်နီးချင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နယ်စပ်အနီးရှိ ဒုက္ခသည်စခန်းများတွင် နေထိုင်နေရပြီး ကျန် တစ်သိန်းခန့်သည် အခြားဒေသများတွင် ပြန့်နှံ့နေထိုင်လျက်ရှိကြောင်း UN သတင်းတွင် ဖော်ပြထားသည်။
.
ယင်းပဋိပက္ခသည် နိုင်ငံအဖွဲ့ပိုင်အစည်းများကို ပြိုကျစေပြီး အခြေခံအဆောက်အအုံ၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေး၊ ဘဏ်စနစ်၊ အစားအသောက်၊ လုံခြုံရေး၊ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလမ်း စသည့် လူမှုစီးပွားရေးများကို နှောင့်နှေးစေ ကြောင်း ၎င်းက ဆိုသည်။
.
“ဒီနေ့ မြန်မာနိုင်ငံလူဦးရေရဲ့ လေးပုံတစ်ပုံဖြစ်တဲ့ လူဦးရေ ၁၄ ဒသမ ၄ သန်းဟာ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီတွေ အရေးပေါ် လိုအပ်နေပါတယ်” ဟု သူမက ပြောသည်။
.
တစ်ပြိုင်နက်တွင်ပင် COVID-19 ကပ်ရောဂါအခြေအနေနှင့် နိုင်ငံရေးပဋိပက္ခများကြောင့် ၂ နှစ်အတွင်း ကျောင်းအပ်သူ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော် လျော့ကျခဲ့ရပြီး အနည်းဆုံး ကလေးသူငယ် ၇ ဒသမ ၈ သန်းခန့်သည် စာသင်ခန်းများမှ ထွက်ခွာ ခဲ့ရကြောင်း သိရသည်။
.
ဒီမိုကရေစီအသွင်ကူးပြောင်းရေးကာလမှ မျိုးဆက်သစ်များသည် ယခုအခါ စိတ်ပျက်နေကြပြီး ၎င်းတို့အတွက် အားတင်းစရာ ရွေးချယ်ရန်အခွင့်အလမ်းမရှိတော့ကြောင်း သူမက သတိပေးပြောဆိုခဲ့သည်။
.
ငြိမ်းချမ်းစွာ ဆန္ဒပြသူများကို အကြမ်းဖက်နှိမ်နင်းခြင်းအပါအဝင် စစ်ရေးအကြမ်းဖက်မှုများသည် မြန်မာနိုင်ငံ အတွက် စံနှုန်းတစ်ခုလို ဖြစ်လာနေကြောင်း၊ စစ်တပ်သည် ပြည်သူများကို အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်လက်လုပ်ဆောင် နေပြီး ခုခံသူများကို လေကြောင်းမှ တိုက်ခိုက်ခြင်းအပါအဝင် အင်အားမမျှတစွာ သုံးစွဲနေကြောင်း၊ ပြည်သူများ၏ နေအိမ်များ၊ ကျေးရွာများ မီးလောင် ပျက်စီးဆုံးရှုံးခဲ့ရပြီး ပြည်သူအများအပြားသည် နေရာပြောင်းရွှေ့ နေထိုင်နေရ ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ အကြီးတန်းအရာရှိက ပြောသည်။
.
တစ်ချိန်တည်းမှာပင် PDF ခေါ် ခုခံကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့များလည်း ၆၀၀ ကျော် ရှိလာနေပြီး အချို့သည် စစ်တပ် ထောက်ခံသူများကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်လာနေကြောင်း ဆိုသည်။
.
Heyzer အနေဖြင့် ASEAN အဖွဲ့နှင့် ပိုမိုနည်းကပ်စွာ ဆောင်ရွက်နေပြီး ရန်လိုမှုများကို လျှော့ချနိုင်ရန် ကြိုးပမ်းလျက် ရှိကြောင်း၊ သို့သော် ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၊ ဒေသတွင်းနိုင်ငံများအကြား ကွဲလွဲမှုများ ပိုမိုကျယ်ပြန့်စွာ ဖြစ်ပေါ် နေခြင်းကြောင့် မြန်မာပြည်သူများ အတွက် လိုအပ်နေချိန်တွင် စွန့်ပစ်ခြင်းခံရနေရကြောင်း ၎င်းက ထောက်ပြခဲ့သည်။
.
မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း တည်ငြိမ်မှုရရှိရန်အတွက် ဒေသတွင်းနှင့် နိုင်ငံတကာအသိုက်အဝန်းအကြား ပေါင်းကူးရေး အခန်းကဏ္ဍတွင် ဆက်လက်ပါဝင်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ လူသားခြင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကာအကွယ်ပေးရေး လိုအပ်ချက်များကို အလေးပေး သည့် နည်းလမ်းပေါင်းစုံကို ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး ဒီမိုကရေစီ အရပ်သားအုပ်ချုပ်ရေးသို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိရေး၊ ရိုဟင်ဂျာများ အရေးကို ဆောင်ရွက်နေကြောင်း ၎င်းက ပြောဆိုခဲ့သည်။
.
[ Ref | UN News; Myanmar’s multidimensional crises have ‘deepened and expanded dramatically’ ]